Voetballen in 1860 - Kenzaburo Oë

Er is een aanleiding geweest dat ik dit boek gekocht heb, een dringende aanleiding maar die ben ik in zijn geheel vergeten. Daarom begon ik blanco aan dit Japanse boek. Nou niet helemaal blanco want op de kaft van het boek staat gedrukt dat de schrijver de nobelprijs voor literatuur in 1994 heeft gewonnen wat wel de verwachting schiep dat het boek van zeer hoge kwaliteit zou zijn.

Bijna het hele boek heb ik me afgevraagd wat ik nu eigenlijk aan het lezen was of wat de auteur me wilde vertellen. Omdat ik niet bekend ben met de Japanse geschiedenis en maar amper weet heb van de Japanse cultuur weet ik zeker dat ik heel veel nuances gemist heb. En toch bleef ik doorlezen. Misschien is dit wel te vergelijken met een Japanner die De donkere kamer van Damokles van Willem Frederik Hermans leest met een minimale kennis van wat er in WOII in Nederland heeft afgespeeld en geen kennis van de Nederlandse cultuur. Zonder dat allemaal te begrijpen, kan er nog wel van het verhaal genoten worden.

 

Het verhaal wordt verteld vanuit een man die uit een gezin komt waar twee broers en een zus zijn overleden. Al snel wordt een zelfmoord van een vriend opgevoerd waar het hele boek door ook naar terugverwezen wordt. Er komen sowieso veel herhalingen in voor wat voor mij overkwam als een refrein in een lied. Steeds werd ik er even aan herinnerd waar het ook allemaal weer mee begonnen was, waar het allemaal om draaide. Een manier van schrijven die voor mij uniek is.

Intrigerend vond ik te lezen hoe een Japanner schrijft over het verlies in WOII. Verfrissend om geen moralisme daarin aan te treffen maar meer een ietwat beschouwende blik. Dit is wel iets anders betreffende de opstand in 1860 waar de titel naar verwijst. Daar gaat het meer om hoe er in de loop der tijd verschillende waarheden zijn ontstaan. En thema dat mij altijd heel erg aanspreekt omdat er voor elke waarheid wel wat te zeggen valt.

Al met al laat dit voor mij grotendeels ongrijpbaar boek toch een mythische indruk achter. Het raakt het menselijke gedrag zonder dat ik het nu expliciet kan benoemen.

Girl Genius: The Second Journey of Agatha Heterodyne 6: Sparks and Monsters

Inmiddels is dit alweer het 19de album van de webstrip Girl Genius en gek genoeg heeft het me nog nooit verveeld. Telkens weer vraag ik me af hoe Agatha Heterodyne zich uit de benarde situatie waar ze nu weer in verzeild is geraakt, weet te ontkomen en met wat voor geniale oplossingen zij komt. Het blijft elke keer opnieuw een verrassing.

Zo ook de personages die opgevoerd worden. In elk album is er wel weer een nieuw soort wezen wat zich aandient, is het niet uit haar eigen universum dan wel uit een andere dimensie, net zo makkelijk. En daarmee word ik als lezer maar vooral ook als kijker, enorm verwend. De tekeningen blijven mijn eigen fantasie prikkelen en mijn brein verrassen.

Dat er wel erg veel personages zijn die een terugkerende rol hebben, is voor mij soms wel lastig om te volgen. Het kan nog wel eens wat langer geleden zijn dat ik het vorige deel heb gelezen en dan zijn mij de wat minder prominente figuren wel eens ontschoten. Gelukkig biedt dit album in de eerste bladzijden een heel goed geheugensteuntje waarbij aardig wat personages nog eens worden voorgesteld.

De titel Sparks en Monsters zegt precies waar dit deel over gaat (maar gaat niet elk deel hier eigenlijk over? ;-)). Ik keek dan ook uit naar welke Sparks zich dit keer gingen aandienen en welke monsters ik kennis mee ging maken. Ik ben absoluut weer niet teleurgesteld. Hoe doen ze het toch die Kaja en Phil Foglio.

7B - Aafke Romeijn

Nederlandse science fiction ben ik nog maar weinig tegengekomen dus als ik dat zie, wil ik het ook gelijk lezen. Dat dit boek tussen de literatuur in de schappen staat, zegt ook wel iets over dat we in Nederland geen science fiction traditie hebben. Zelf zou ik dit boek niet tussen de literatuurboeken zetten (nadat ik dit typte ging ik aan mijzelf twijfelen, heb mijn boekenkasten afgespeurd en ja, daar staat Concept M, Aafke Romeijn haar vorige science fiction boek tussen de andere science fiction boeken) omdat het niet die literatuursfeer heeft en zeker wel die van science fiction.

7B speelt zich in hetzelfde universum af als Concept M en kan zeker als een opvolger daarvan beschouwd worden omdat er terugverwezen wordt naar gebeurtenissen uit Concept M. Maar tegelijkertijd kun je 7B ook prima lezen zonder iets van Concept M te weten. Omdat ik nogal moe word van al die boeken die in series worden uitgegeven, vind ik dit een uitstekende oplossing. Niks moet, alles mag.

Wat ik ook heel aangenaam vind van Aafke Romeijn is dat ze het verhaal in Nederland laat afspelen en wel in de provincie Groningen. Daar is 7B gebouwd, een woon-werk complex dat een hele stad omhelst. Daar krijgen wij inzicht in hoe een gezin leeft waarvan moeder en haar twee dochters chronisch ziek zijn (zoals 40% van Europa) en vader voornamelijk verlangt om weer naar Turkije te gaan waar een oorlog gaande is om de delfstof genaamd kleurstof, dat de chronisch zieken nodig hebben om in leven te blijven.

De moeder werkt bij een bedrijf dat content van het internet checkt op of het toelaatbaar is wat betreft geweld en incest en dergelijken. Dit deed me gelijk denken aan Wat Wij Zagen, het boekenweekgeschenk 2021 van Hanna Bervoets waarin dit ook een thema is. Natuurlijk niet vreemd in deze tijd waarin het internet zo ons leven bepaalt en er door allerlei bedrijven gemodereerd wordt waar nog wel eens vraagtekens bij gezet kunnen worden. In 7B wordt daar nog eens een extra dimensie aan toegevoegd wat het boek ook heel spannend maakt.

De schrijfstijl van Aafke Romeijn spreekt mij wat minder aan. Het kan door het Nederlands komen, de taal waarin ik niet gewend ben om science fiction te lezen. Maar ik denk dat het dat niet alleen is. Het komt allemaal wat koud op mij over, wat afstandelijk terwijl er toch ook heftige emoties spelen en dat zit hem in de manier waarop het beschreven is. Wanneer de schrijfstijl warmbloediger was geweest, had ik het een perfect boek gevonden.

Wuvable Oaf - Ed Luce

Een verrassing in de LGBTQ-bundel van Humble Bundle. Zo kleurrijk als de voorkant, zo zwart-wit is de verdere inhoud getekend van deze bizarre maar ook liefdevolle strip.

De hoofdpersoon is een grote, harige man met een liefde voor kleine, kale mannen, voor poezen in het algemeen en muziek uit de jaren tachtig waarbij Morrisey niet ongenoemd mag blijven.  
Met de harigheid wordt op verschillende manieren gespeeld zoals bijvoorbeeld het afscheren en daar knuffelpoppen mee opvullen. Of wat te denken van een over de top baardenwedstrijd?

Oaf wordt verliefd op de voorman van de heavy metalband Ejaculoid. Tijdens de ontwikkelingen tussen deze twee komen in een snel tempo allerlei personages voorbij en worden de achtergronden van al deze personen toegelicht. Soms lijkt het op een bij elkaar geraapt zooitje maar uiteindelijk komt alles toch bij elkaar.

Terwijl ik het las vroeg ik me meerdere malen af hoe deze strip nu bedoeld is. Is het een parodie? Is het voorlichting? Is het nostalgie naar de jaren tachtig? Is het komisch bedoeld? Maar hoe zit het dan met hartverscheurende geschiedenis van Oaf die als kind weggedaan wordt door zijn ouders omdat hij niet aan de verwachting voldoet? Ik vind het wel prettig dat dit wat vaag voor me blijft. Zo kan ik het ervaren puur zoals het is zonder begrenzende kaders.

Clarkesworld Magazine Issue 181 October 2021

Het oktobernummer van Clarkesworld Magazine viert haar 15-jarig bestaan met zeven science fiction verhalen en vier non-fictie artikelen. 

De kaftillustratie leek mij eerst een gewoon science fiction plaatje van een ruimtevaarder in een ruimtepak. De titel Mermay 2021 bracht mij echter op andere gedachten. Interessant hoe Alexander Thümler hiermee zijn eigen illustratie beïnvloedt.

Wederom een bijdrage van de Nederlandse Bo Balder. In The Answer Was Snails laat ze ons voelen hoe het is om gevangen gehouden te worden in een terrarium. Naast dat de ontsnappingspoging heel spannend wordt weergegeven, is het de akelige realisatie op het einde dat een extra indruk achterlaat.

De Chinese Fei Dao schreef Legend of the Giant  dat vertaald is door Ken Liu. Op een planeet waar ooit mensen hebben gewoond, is een robot de boel aan het ontmantelen. De robot begint zich af te vragen wat zijn doel eigenlijk is, hij wordt steeds filosofischer en vraagt waarom überhaupt het bestaan er is. Het sprak me erg aan om mee te leven hoe menselijke ontwikkelingen door een robot beleefd werd.

Through is geschreven door Eric Fomley and Rich Larson, een Amerikaans-Nigerese samenwerking. Samen een verhaal bedenken lijkt mij heel inspirerend maar van het ook daadwerkelijk samen schrijven kan ik moeilijk een beeld vormen. Dit verhaal is is wel bovenmatig goed gelukt.
Ik maakte kennis met een gevangene waarvan het langzaam bekend wordt dat hij een vreselijke misdaad op zijn geweten heeft. Niet voor niets dat hij zo zwaar bewaakt is opgesloten. Beetje bij beetje wordt losgelaten wat er daadwerkelijk gebeurd is. En wat ik heel knap vind, is dat ik nergens kon raden welke kant het opging. Voortdurend bleef ik zelf in een staat van het hier en nu in dit verhaal. Mooi.

 

 

 

De grote ronde - Thomas Rosenboom

Door het lezen van het kinderboekenweekgeschenk had ik weer wat moed gekregen om een wat meer volwassen boek open te slaan. Maar dikke boeken stonden me nog steeds heel erg tegen. De grote ronde van Thomas Rosenboom beslaat nog geen tachtig bladzijden dus dat durfde ik dan wel weer aan. En ik kan zeggen dat door het lezen van dit boekje, ik de leessmaak weer te pakken begin te krijgen.

De grote ronde is een boek uit de reeks Van Oorschot Terloops! waar in elk deel een schrijver je meeneemt op zijn favoriete wandeling. Thomas Rosenboom loopt dagelijks vanuit zijn huis in het centrum van Amsterdam een ommetje van een kleine twee uur. Elke dag zo'n beetje dezelfde route zoals op het voorin het boekje geschetste kaartje aangegeven is. Voor mij als bewoner van het centrum van Amsterdam een feest van herkenning.

Niet alleen de herkenning van de straten, gebouwen en sferen spraken mij bijzonder aan maar ook de gedachten die de schrijver zich toestaat tijdens deze wandeling. Het mijmeren over eigen gedachten maar ook het ergeren aan andermans gedragingen en wat te denken van het gehecht raken aan objecten die altijd op de route als trouwe vrienden aanwezig zijn.

Thomas Rosenboom behoudt zijn bekende schrijfstijl met woorden die ik elders niet veel meer tegenkom. Dat geeft het verhaal voor mij een authentieke beleving van de schrijver zelf en omdat ik van zijn observaties houd, heerlijk om te lezen.

Tiril en de toverdrank - Bette Westera

Al vele weken zat ik te hikken tegen een dik boek waarin ik begonnen was. Geen verkeerd boek maar op een of andere manier lees ik er maar niet in verder. Ook liggen er nog stapels tijdschriften waar ik op geabonneerd ben mij vragend aan te staren. Allemaal letters waar ik op een of andere manier tegenop zie.

Het kinderboekenweekgeschenk Tiril en de toverdrank bracht uitkomst. Een boekje van nog geen honderd bladzijden, leuke illustraties en een niet al te ingewikkeld verhaal. Precies wat mijn hoofd wel kon verteren.

Bij het openslaan van dit boekje had ik nog geen enkel idee waarover het zou gaan. Op de eerste bladzijden staan tekeningen waarbij de personages van het verhaal worden voorgesteld. Door het woord langhuis dat hier gebruikt wordt, had ik gelijk het vermoeden dat het over iets Scandinavisch ging. Op de volgende bladzijden wordt er gesproken over Odin. Ik voelde me gelijk op mijn gemak want ik houd wel van deze noordelijke mythische wereld.


Het verhaal over Tiril en haar afkomst wordt in mijn ogen in een fijn tempo ontvouwen en niet al te veel recht voor zijn raap. Er blijft ruimte voor je eigen gedachten.

De vorm van gedichten, verhalen en tekeningen grijpen soepel in elkaar en maken van elk hoofdstuk een geheel op zichzelf. Voor mijn ongeconcentreerde hoofd erg fijn. Dat het verhaal goed afloopt, is geen verrassing. Dat er nog een staartje aanzit, wel.
Leuk boekje.