De Nederlandse en Vlaamse literatuur vanaf 1880 in 250 verhalen samengesteld door Joost Zwagerman

Nederlandstalige literatuur in korte verhalen. Dat riep bij mij gelijk beelden op van benauwd warme avonturen in Indonesië, onderduikers in WOII, het loskomen van een gelovige opvoeding en uitgebreid beschreven seksscènes. Precies de reden dat ik een tijd lang geen oorspronkelijk Nederlandstalige literatuur heb gelezen. Al deze onderwerpen komen voor in deze bijna 1600 bladzijden tellende verzameling. Maar wat een opluchting dat het slechts een handjevol verhalen betreft. De Nederlandstalige literatuur heeft duidelijk nog veel meer te bieden en alleen daarom is zo'n bundel als deze de moeite waard.

Wat mij is opgevallen is dat er best veel verhalen beschreven zijn vanuit het perspectief van een kind. Zowel oudere als jongere schrijvers doen dat. Het is niet een perspectief dat mij trekt en misschien dat het daarom ook meer bij me bleef hangen.
Daarnaast komen moord en dood ook opmerkelijk vaak voor. Het kan natuurlijk dat de samensteller, Joost Zwagerman, hier een persoonlijke fascinatie voor had en daarom juist deze verhalen heeft uitgekozen maar het kan ook dat er nu eenmaal veel over geschreven wordt. Niet verwonderlijk aangezien we er allemaal mee te maken hebben of krijgen.

De verhalen staan in chronologische volgorde van het geboortejaar van de auteurs. Ik lees boeken altijd systematisch van voren naar achteren en daardoor kreeg ik nu een mooi beeld van 1880 tot 2005 waarin de tijdgeestverschuiving voelbaar is en de verschillende literaire stromingen als een film aan me voorgeschoteld werden. Zoals het naturalisme, experimentele teksten en de hedendaagse helderheid.

Van alle auteurs waren het voornamelijk de Vlaamse waarvan ik nog nooit gehoord had. Blijkbaar krijgen deze veel minder aandacht in ons Nederlands onderwijs of in de Nederlandse media. Dat bevreemd me wel enigszins omdat Vlamingen toch niet meer van Nederlanders verschillen dan Limburgers van Groningers. In ieder geval interessant om nu ook met deze auteurs kennis gemaakt te hebben.

Uiteindelijk heb ik meer dan twee jaar over dit boek gedaan en dat heeft hoofdzakelijk met de dikte van het boek te maken. Het is zo lastig te hanteren dat het niet mee naar buiten is te nemen en alleen rechtop zittend gelezen kan worden terwijl ik het liefst onderuit hangend lees. Wat mij betreft had het beter in een aantal losse delen uitgegeven kunnen worden. Er bestaat een dunnere versie met 100 verhalen en ik begreep dat deze nu ook in het Engels vertaald is. Zo'n dunnere versie lijkt mij handiger als je lezers aan de korte verhalen wil krijgen, een van de motieven van de samensteller om dit boek uit te brengen. Deze 250 verhalenversie is denk ik vooral geschikt voor de lezers die toch al fan zijn van het korte verhaal.