Icelandic Folk an d Fairy Tales

Bij mij is het reisgen dat in mijn familie rondwaart nooit echt geactiveerd. Thuis voel ik mij prima en als ik op avontuur wil doe ik dat met mijn eigen fantasie. Alleen heel soms heb ik me laten verleiden om toch naar het buitenland te gaan. Zoals enkele jaren geleden dat mijn moeder graag met mij op pad wilde en om het voor mij aantrekkelijker te maken mij het reisdoel heeft laten kiezen. Dat werd IJsland.

De weinige keren dat ik dan in een ander land ben, vind ik het wel een must om een boek op de kop te tikken met verhalen die typisch voor die plek zijn. Het gaat dan snel in de richting van legendes, mythes en sagen.

In IJsland vond ik het boekje Icelandic Folk and Fairy Tales. Hierin is te vinden de vertaling naar het Engels door May en Hallberg Hallmundsson van 19de eeuwse IJslandse geschriften door Jón Árnason die jarenlang verhalen optekende die door de mondelinge traditie bewaard zijn gebleven.

De vertalers hebben hun selectie ondergebracht onder de kopjes: Elven & Trollen, Geesten & Tovenaars, Heiligen & Zondaars en Diversen. Enkele verhalen zijn geïllustreerd met een tekening van de hand van Kjartan Gudjónsson, zwart-wit tekeningen die een extra sfeer meegeven door de indringende emoties die de gezichten uitdrukken.

Bij het lezen van de verhalen viel het mij op dat er veel overeenkomsten zijn met volksverhalen uit Engeland/Ierland en Scandinavië. Niet verwonderlijk want dat zijn ook de gebieden waar de bewoners vandaan zijn gekomen.
Waaraan ik moest wennen is dat veel verhalen opeens afgelopen zijn. Er is dan nog wel een opbouw maar geen echte afloop van het verhaal. Wellicht in de mondelinge overlevering verloren gegaan. Of het eindigen met een moraal van het verhaal is niet overal de gangbare manier van vertellen.

In ieder geval alles bij elkaar een mooie verzameling van volksideeën die een goeie inkijk geven in hoe het leven door de eeuwen heen in IJsland beleefd is.

De Metabaronnen Eerste boek: Othon De betovergrootvader - Jodorowsky & Gimenez

Een stripboekenreeks sterk aangeraden door een vriendin die verder niet zo heel veel leest omdat ze daar te onrustig voor is. Haar enthousiasme wist me wel voldoende te prikkelen om dit eerste deel op de Deventer boekenmarkt op de kop te tikken en eindelijk heb ik er ook de rust voor gevonden om het te lezen.

Direct vanaf de eerste bladzijde springt de science fiction-sfeer je als lezer tegemoet, een wereld met veel metalen vliegende voertuigen in een volgepropte stad. Wat daarbij ook gelijk opvalt is de tekenstijl van Juan Gimenez. Of beter gezegd schilderstijl. De aquarellen ademen een hard leven uit met fletse kleuren en veel metalen oppervlakten.

Het verhaal over de metabaronnen, en in dit deel in het bijzonder over Othon, wordt verteld door een robot tegen een andere robot. Het commentaar van de robot die het verhaal voor het eerst hoort, is soms wel komisch maar door herhaling van dezelfde soort opmerkingen wordt het wat te makkelijk en zelfs kinderachtig.
Het verhaal zelf is er een van een schurk, de piraat Othon, die een held van zijn volk wordt nadat hij ver boven zijn stand is getrouwd en meegaat in de onvermijdelijke politieke ontwikkelingen wanneer het geheim bekend wordt van een olie waarmee zwaartekracht wordt beïnvloed.

Nadat ik door de tekeningen werd gegrepen, kreeg ook het verhaal vat op mij en heb ik alvast de eerst volgende vier delen besteld. Er zijn er nog meer maar dat komt eventueel later nog.

#50books - 2015.36 Geen geduld

In deze derde jaargang van #50books is het de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel die de vragen stelt.

En de zesendertigste vraag is:

Welk kookboek gericht op een specifieke doelgroep heb jij in huis (gehad) waar je veel gebruik van (hebt ge)maakt?

Regelmatig eet ik meer en ongezonder dan goed voor me is dus dat ik wat met eten heb, valt niet te ontkennen. Maar dat ik voordat ik daar aan kan beginnen eerst een onbeschrijflijk aantal handelingen moet uitvoeren, is niet aan mij besteed. En al helemaal niet als het bereiden van een maal langer duurt dan dat ik het op kan eten (wat zo'n beetje altijd het geval is als ik zelf zou koken omdat ik een onhandige koker en een extreem snelle eter ben). Ik heb er eenvoudigweg het geduld niet voor.

Zo is er wel eens een kookboek het huis ingeslopen dat beweerde maaltijden te hebben die niet meer dan een kwartier bereidingstijd in beslag nemen. Daarbij bleek dat of het eenvoudigweg niet waar was en minstens het dubbele aan tijd kostte of dat het helemaal niet lekker was wat er uiteindelijk op tafel kwam te staan. Dat laatste is natuurlijk helemaal uit den boze. Er dient alleen maar lekker gegeten te kunnen worden.

Nee, ik laat het koken graag aan anderen over die er wel oneindig veel plezier aan schijnen te beleven.

De Magische Rivier - Philip José Farmer

De vertaling van The Fabulous Riverboat is geen onverdeeld genoegen. Het boek vond ik op de achtergelaten boekenplanken van mijn inmiddels gestorven ouders. Ha, science fiction, dacht ik, interessant. En nog wel een schrijver die ik niet ken, ook altijd de moeite waard om eens te proberen.

Het gegeven dat mensen na hun dood op een planeet komen en daar door wezens van hogerhand zijn neergezet om een nog onduidelijke reden, klinkt best boeiend. Dat werkelijk alle wezens uit alle aardse tijden daar terecht komen, is nog mooier. En wat te denken van dat als je daar sterft, je binnen een dag weer terugkeert in een gezond lichaam en nog jong ook. Het addertje onder het gras is alleen dat je op een andere plek op deze planeet terugkeert dan waar je bent gestorven.

Bij het lezen viel het me binnen enkele bladzijden al op dat het Nederlands mij tegenstond. De zinnen kwamen gemaakt op mij over en op het moment dat een voorloper van de homo sapiens uitriep:"Ben je helemaal door de ratten besnuffeld?!?!", wilde ik het boek eigenlijk aan de kant gooien. Ik vind het moeilijk te bepalen of het dan aan de vertaling ligt of dat een boek werkelijk zo beroerd geschreven is. De schrijver lijkt verder met de verschillende groepen mensen uit verschillende tijden redelijk rekening te houden wat taal betreft en zelfs is het Esperanto ingesteld om met elkaar te spreken. Maar wat er dan soms gezegd wordt, is zo niet passend bij die persoon dat het alleen maar storend is.

Gaandeweg verveelde mij de gevechten tussen de verschillende bevolkingsgroepen, het eeuwige gekissebis en grepen naar macht. Dat ken ik nu wel. Dat er ook nog gebruik wordt gemaakt van historisch bekende figuren zoals Samuel Clemens (Mark Twain), Cyrano de Bergerac en Odysseus kon het voor mij niet boeiender maken.

De grootste teleurstelling was wel op het moment dat ik er achter kwam dat dit boek helemaal niet op zichzelf staat. Op de achterkant staat dat het decor wordt opgebouwd voor de climax van deze grote, nieuwe, klassieke S.F. roman. Alleen wordt daarmee niet dit boek bedoeld maar een van de latere boeken uit wat blijkt een hele reeks te zijn. Iets dat verder uit het hele boek nergens op te maken is. Oftewel dit is maar een klein gedeelte van een groter geheel en is op zichzelf van geen waarde.
Het is me te slecht geschreven om de andere delen te gaan lezen. Wel jammer want het gegeven op zich vond ik nog wel aantrekkelijk.

Clarkesworld Magazine - Issue 108 September

In het septembernummer van Clarkesworld Magazine verhalen van Amerikaanse, Britse, Thaise en Chinese hand. Zeven science fiction/fantasy verhalen en vier non-fictie artikelen waaronder een interview met Seth Dicksinson wiens debut fantasyboek The Traitor Baru Cormorant uit is gekomen half september en behoorlijk gepromoot wordt. Wie weet een nieuwe ster aan het firmament als men daar zoveel aandacht op verschillende websites voor over heeft. Omdat het hier om een eerste deel van een trilogie gaat, ben ik niet gelijk wild enthousiast. Laat die drie eerst maar uitkomen voordat ik daar aan ga beginnen. Wel een lezenswaardig interview om alvast met deze schrijver kennis te maken.

Dan wil ik nog in het kort twee verhalen uitlichten. Het eerste is Cremulator door Robert Reed. Een op het eerste oog een recht toe recht aan science fiction verhaal waarin de hoofdpersoon met iets buitenaards wordt geconfronteerd. Bij verder lezen word je als lezer een paar maal door elkaar geschud om op het einde weer op je eigen vertrouwde grond te landen. Het kwam eerst wat gekunsteld op mij over maar doordat het in onze tijd afspeelt en we het bij wijze van spreken zelf hadden kunnen meemaken, werd het toch indringend. 

Het tweede verhaal is Preserve Her Memory van Bao Shu. Een science fiction verhaal pure sang waarin ieder mens een geheugen chip ingepland heeft zodat bij onverwachte sterfgevallen er extra informatie is om te kunnen bepalen wat er gebeurd is. Niet een heel verrassende wending op het einde maar wel een lekker misdaad in de toekomst-verhaal.

#50books - 2015.35 Nine eleven

In deze derde jaargang van #50books is het de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel die de vragen stelt.

En de vijfendertigste vraag is:

Welke boeken heb jij gelezen (of ken je) waarin 9/11 een (hoofd)rol speelt?

Mijn eerste reactie was dat ik natuurlijk geen boeken heb gelezen die aan deze inhoud voldoen omdat ik toch voornamelijk science fiction lees. Maar wat blijkt? Ik heb wel degelijk nog wat anders gelezen namelijk Extremely Loud and Incredibly Close van Jonathan Safran Foer. Een boek waar 9/11 de context is voor het hele verdere verhaal.

9/11 als (hoofd)rol in een verhaal is voor mij geen reden om een boek op te pakken en te lezen. Misschien wel in tegendeel. Ik denk arrogant genoeg wel te weten wat men daar allemaal over kan schrijven. Maar zoals in Extremely Loud and Incredibly Close is het wel bijzonder effectief om het ware verhaal te vertellen. Namelijk hoe een jongen omgaat met de dood van zijn vader. In dit geval veroorzaakt door de aanslagen op 9/11 maar dat had net zo goed door iets ander geweest kunnen zijn. Door 9/11 te gebruiken, word je als lezer in eerste instantie eigenlijk op een dwaalspoor gebracht en dat maakt het dan juist wel weer extra interessant.
Van te voren had ik niet kunnen bedenken dat een boek waarin 9/11 zo belangrijk is, mij zou kunnen boeien.

#50books - 2015.34 Spookschrijvers

In deze derde jaargang van #50books is het de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel die de vragen stelt.

En de vierendertigste vraag is:

Hoe zou jij het vinden wanneer het boek van jouw favoriete auteur niet (compleet) door haar/hem zelf is geschreven?

Rond mijn twintigste was ik zeer gecharmeerd van Marion Zimmer Bradley, niet in de laatste plaats omdat ze schreef over de avonturen rondom mijn geliefde koning Arthur. Nu dacht ik alles van haar gelezen te hebben en was dan ook zeer gelukkig bij het vinden van nóg een boektitel van haar hand dat ook nog eens aansloot op de Avalon-serie. De teleurstelling was dan ook des te groter bij de ontdekking dat zij het boek niet geschreven had maar dat dit ene Diana L. Paxson had gedaan. Wel aan de hand van aantekeningen van de oorspronkelijke auteur maar bij het lezen werd het al snel duidelijk dat het geen Marion Zimmer Bradley-boek was. Sindsdien ben ik beter gaan opletten en sla vaker een boek open dan alleen op de kafttekst af te gaan.

Wanneer nu alle boeken van in dit geval Marion Zimmer Bradley geschreven zouden zijn door iemand anders, had het me niet uitgemaakt. Het gaat me meer om de tekst dan om de persoon. De naam die dan op het boek staat is meer een aanwijzing dat dit wel eens een boek kan zijn dat mij ligt dan dat het nu werkelijk naar de auteur zelf verwijst. In die zin is de persoon achter de auteur van ondergeschikt belang. 

Maar ik ben er wel voor om op de kaft de auteur(s) te zetten die werkelijk aan de tekst gewerkt te hebben. Dat lijkt mij respectvol met elkaar omgaan. En daarnaast houd ik sowieso van om alles te benoemen zoals het is.

#50books - 2015.33 N.N.

In deze derde jaargang van #50books is het de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel die de vragen stelt.

En de drieëndertigste vraag is:

Heeft een anoniem boek overlevingskansen?

Absoluut. Wanneer de tekst dát heeft wat een boek de moeite waard maakt, zal de naam die eraan hangt er niet toe doen.

Hoe zouden anders debutanten ooit kunnen starten? Een onbekende naam is ongeveer hetzelfde als anoniem. Ongeveer, niet helemaal want een naam kan al behoorlijk sturend zijn. Het kan een indicatie geven uit welke cultuur de schrijver komt en of het een man of een vrouw is. Gegevens die door onze levenservaring ongewild beoordeeld worden en kleuren hoe wij teksten ervaren. Tenminste, ik denk dat dit voor veel mensen zo geldt.

En dat is ook waarom een boek waar de naam van een favoriete schrijver op staat, gelijk aantrekkelijk is. Wanneer blijkt dat er slechts door deze persoon een voorwoord is geschreven, is de teleurstelling misschien wel groot maar het boek is wel al onder de aandacht gekomen en daarmee maakt het kans om gelezen te worden.

Een naam van een schrijver geeft vaak ook aan wat voor genre boek je in je handen hebt. Bijvoorbeeld of het om literatuur gaat of een science fantasy boek. De herkenbaarheid door een naam op een kaft is daarom ook wel handig.

Maar om af en toe eens iets te lezen waar de naam vanaf gehaald is en je als lezer geheel onbevooroordeeld een tekst tot je kunt nemen, vind ik wel een experiment waar ik aan deel zou willen nemen. Ik weet zeker dat daar ook juweeltjes tussen kunnen zitten.