zaterdag 30 september 2017

#50books - -2017.39 Boekgevoelens

In dit vijfde jaargang van #50books is het stokje van de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel overgenomen door Martha Pelkman die dit jaar de vragen stelt.

En de negenendertigste vraag van 2017 is:   
Welk gevoel geeft een boek jou?

Dat is wel een heel algemene vraag en daarom in eerste instantie wat lastig te beantwoorden. Maar na de vraag wat meer tot me door te hebben laten dringen, vroeg ik mij af of ik bij het lezen naast de hunkering van intellectuele bevrediging ook zoek naar emotionele bevrediging. En als heel snel kwam daarop het antwoord: ja.

Boeken laten me grijnzen, verbazen, gruwen, geven me kippenvel, laten me rillen, heel soms gillen van verontwaardiging of van het lachen, zorgen er voor dat ik heel stil word, me geborgen voel of juist heel erg onbegrepen, laten me genieten van het kunnen groeien door levenservaringen te delen, instemmend knikken, rouwen en nog veel meer, te veel om op te noemen.

Ik denk dat juist door het lezen van boeken je een rijker gevoelsleven kunt krijgen. Dat door in hoofden van andere mensen te kunnen kijken, je als lezer meer kunt ervaren dan wat je in je eigen leven kunt meemaken en bedenken en ook voelen. En dat is precies wat lezen zo waardevol maakt.
 
 

zaterdag 23 september 2017

Clarkesworld Magazine Issue 80 May, 2013

Nu ik de smaak te pakken heb, lees ik de ene Clarkesworld Magazine na de andere. Dat is het fijne van korte verhalen, meestal is daar wel ergens op de dag een gaatje voor te vinden.
Het nadeel van het lezen van veel korte verhalen van een bepaald genre is dat er een kwaliteitsgewenning gaat optreden en dat betekent dat minder snel een verhaal indruk maakt. Evenals hoe meer ik van dit soort verhalen lees, hoe meer kans dat een verhaal lijkt op iets wat ik al eens eerder onder ogen heb gehad. En vaak is onorginaliteit geen aanrader.

Toch zijn daarop ook uitzonderingen zoals The Banquet of the Lords of Night geschreven door Liz Williams. In dit verhaal zitten alle elementen van een verhaal die al eens eerder beschreven zijn. Zoals het heersen van een duistere macht waaronder iedereen beeft en trilt, de eenling die stiekem een list verzint om die macht uit te roeien, het binnensmokkelen van een wapen, het met zijn allen gefouilleerd worden door bewakers waarbij het wapen net niet gevonden wordt en het uiteindelijk door de eenling slagen in het uitdrijven van het kwaad. Allemaal niet origineel maar door Liz Williams zo sterk geschreven dat ik op het puntje van mijn stoel zat van spanning.

In dit tijdschrift heb ik al meerdere verhalen van Andy Dudak gelezen waarbij het me is opgevallen dat ik ze bijna allemaal de moeite waard vind om wat over te schrijven. Daarom is het wel jammer dat Tachy Psyche wat tegenvalt. Het idee van iemand die tijd kan vertragen en daardoor de laatste seconden van zijn leven uitgebreid kan beschrijven, sprak mij wel aan. Maar hier is het de uitwerking die het minder boeiend maakt.

(R + D) /I = M is geschreven door E. Catherine Tobler. Ook weer in eerste instantie een goed idee namelijk het door de oorspronkelijke bewoners van Mars laten beschrijven van de mensen die zijn gekomen om daar te wonen. Dit was een mooie gelegenheid geweest om iets over menselijk handelen te kunnen schrijven vanuit een observerende en wellicht redelijk objectieve blik. De auteur heeft er echter voor gekozen om ook de gedachten van de Marsbewoners nogal menselijk weer te geven waardoor het eerder lijkt op eerder gekomen kolonisten dan op een ander soort leven dat op Mars woont. Hiermee verdwijnt het mysterie van de Marsbewoners en geeft het een erg bekende menselijke kijk op de mens.

#50books - 2017.38 Oorsponkelijke taal

In dit vijfde jaargang van #50books is het stokje van de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel overgenomen door Martha Pelkman die dit jaar de vragen stelt.

En de achtendertigste vraag van 2017 is:   
Lees jij boeken in hun oorspronkelijke taal of juist liever vertaald naar het Nederlands?
 
Helaas ben ik niet behept met veel taalgevoel en dat terwijl ik wel heel erg veel houd van alles wat met taal te maken heeft. Het was dan ook drama dat bij mijn studie bleek dat de meeste boeken in het Engels waren. Nu had ik wel Engels als eindexamenvak gehad op het VWO maar dat stelde in de praktijk niets voor. Met doorzettingsvermogen heb ik dan ook de boeken doorgeworsteld met zegene de greep dat ik er iets van opstak. Dit was de tijd dat ik mijn science fiction- en fantasyboeken nog in de Nederlandse vertaling las. 

Pas na mijn studie ben ik langzamerhand overgestapt in het lezen van oorspronkelijk Engelstalige boeken in hun eigen taal. Wat daarvoor de reden is geweest, weet ik niet meer. In ieder geval weet ik dat me toen me nogal wat ontging door het in het Engels te lezen maar door het meer en meer te doen mij steeds meer ging dagen. Ook het kijken van Engelstalige televisieseries met Engelse ondertiteling heeft daarbij geholpen. 

Bij een vakantie in Duitsland vond ik het ook een uitdaging om een oorspronkelijk Duits science fiction boek te vinden als souvenir. Het heeft me verwonderd hoe relatief makkelijk ik dat boek lezen kon. Later heb ik meer Duitstalige boeken gelezen en al gaat het veel langzamer dan het Engels of Nederlands, het is zeker te doen. Op dit moment lees ik de webstrip Wormworld Saga in het Duits omdat de maker ook een Duitser is. Soms spiek ik even bij de Engelse vertaling als ik denk dat mij iets ontgaat. Hahaha, ik bedenk me nu pas dat ik ook bij de Nederlandse vertaling kan kijken want die is er ook.

Tijdens nog een andere vakantie waarbij we in Noorwegen zijn beland, heb ik een Noorstalig boek gekocht. Ik dacht dat het een kinderboek was door de vele tekeningen maar dat bleek helemaal niet het geval te zijn. Ik vond het een uitdaging om met een beetje Noorse les via internet en Google translate te kijken hoe ver ik zou komen. Die ervaring heb ik beschreven in het blog
Een leuke aanvulling daarop is dat ik de Nederlandse kunstenaar bij een open atelierdag heb ontmoet en hem verteld heb over dat ik zijn boek in Noorwegen heb gekocht. Mijn opmerking dat ik niet zeker ben dat ik uit de vertaling ben gekomen, leverde me een mail op met de vertaling die hij had gekregen om de tekeningen bij te maken. Ik ben er nog niet aan toe gekomen om deze naast mijn vertaling te leggen maar dat ga ik zeker nog eens doen. 

Boeken in andere talen dan hierboven beschreven, lees ik allemaal in de vertaling omdat ik er anders niets van begrijp. Wel heel erg jammer want al die verschillende talen zijn enorm fascinerend. Ik zou willen dat ik nog veel meer talen zou kunnen leren. Want elke taal laat het leven weer vanuit een ander perspectief zien. 


zondag 17 september 2017

Clarkesworld Magazine Issue 79 April, 2013

In het 79ste nummer van Clarkesworld Magazine, een uitgave uit 2013, zes korte verhalen van zeer verschillende lengtes en vier non-fictie artikelen.

Doordat het ene verhaal vier bladzijden besloeg en het andere tweeëndertig, begon ik me af te vragen wat de lengte van een verhaal voor invloed heeft op de beleving van de inhoud. Wanneer een verhaal namelijk heel kort is, kon ik me indenken dat ik het ook weer zo vergeten zou zijn terwijl bij een langer verhaal daar veel minder kans op is omdat ik daar dan meer tijd aan besteed. Dus een langer verhaal zou dan meer impact hebben.
Dit is echter helemaal niet waar. De impact zit hem zeker niet in de lengte en zo goed als alleen in de inhoud van het verhaal zelf en hoe dat gebracht is.

Zo vond ik het negen bladzijden durende verhaal Melt With You van Emily C. Skaftun behoorlijk indringend met de in vlammen opgaande speelgoedfiguren waarin vlak daarvoor nog organische wezens waren geïncarneerd. Een verhaal over eeuwig leven in wat voor vorm dan ook.  
Spar (The Bacon Remix) van Kij Johnson was slechts vier bladzijden en daar begreep ik werkelijk niet van wat daar nu interessant aan kon zijn. Een voortdurend spek etende bemanning van een reddingsloep. Voor mijn gevoel ontging mij geheel waar dit over ging en heeft het niets anders dan een spekgeur bij me achtergelaten. Ik kon mijn aandacht er dan ook nauwelijks bijhouden.

Het verhaal met veertien bladzijden, No Portraits on the Sky geschreven door Kali Wallace, deed me ook al niets. Er wordt een spinnenwereld geschetst met een nieuw soort leven. Het idee verder is mij niet duidelijk geworden en wat ik er wel van meekreeg, kon mij niet boeien.

Daarentegen was Robert Reed zijn Guest of Honor een juweeltje. Onsterfelijken willen niet het risico lopen toch te sterven en laten daarom compilaties, menselijke wezens opgebouwd uit tig andere mensen, gevaarlijke avonturen beleven. Vervolgens wordt de compilatie uit elkaar gepeuterd en krijgt ieder een deel van die ervaringen. Meesterlijk idee om de verveling die onsterfelijken te wachten staat, het hoofd te bieden. Robert Reed had dertig bladzijden nodig om dit vanuit de ervaring van een compilatie te vertellen en er was geen bladzijden dat ik me verveelde. 

Oftewel lengte is echt van geen enkel belang. 



zaterdag 16 september 2017

City of Illusions - Ursula K. LeGuin


Ursula K. LeGuin is een meester in de lezer vanaf de eerste zin op een natuurlijke manier meenemen in een heel nieuwe wereld. En dat gebeurt dan ook in dit verhaal waarin door dorpelingen een volwassen man wordt gevonden die al zijn vermogens is kwijt geraakt en alhoewel hij op een mens lijkt, opmerkelijk afwijkt door zijn kattenogen. Het verhaal draait erom dat hij zijn weg terugvindt naar de waarheid, wie is hij, waar komt hij vandaan en wat is er precies gebeurd dat hij in deze toestand terecht gekomen is?

Tijdens deze zoektocht krijgen we als lezer meerdere malen een andere waarheid aangeboden. Op een gegeven moment was ik bij elke nieuwe versie van de gebeurtenissen sceptisch of dit wel zeker de waarheid zou zijn. Bijvoorbeeld wat te denken van de mensen waarvan gezegd worden dat zij altijd liegen, vertellen dat zij dit idee zelf de wereld in hebben geholpen zodat bepaalde gebeurtenissen beter te verteren zijn.  Al lezende begon ik te denken dat ik het lastig zou gaan vinden om welke versie van de gebeurtenissen dan ook als de enige echte waarheid aan te nemen. Maar het is zo helder geschreven dat het wel heel aannemelijk is dat de eindversie wel de werkelijke waarheid is.

Ieder mens heeft zijn eigen waarheid door eigen ervaringen en ideeën over hoe het leven in elkaar steekt. In dit boek wordt ook nog eens laten zien hoe deze waarheid door de buitenwereld en dan meestal machthebbers wordt beïnvloed. Wat dat betreft is het een verhaal voor alle tijden.


maandag 11 september 2017

Er komt een vrouw bij de dokter - Kluun

Typisch weer zo'n voorbeeld van een boek dat jaren geleden zeer in de belangstelling stond en omdat ik er zo vaak iets over hoorde, het voor een paar euro op de Deventer boekenmarkt niet langer kon laten liggen.

Van de flarden commentaren die ik onthouden had, viel het meest op de verontwaardiging over de hoofdpersoon die een verhouding begint met een andere vrouw terwijl zijn echtgenote langzaam sterft door kanker. Omdat ik zelf geen uitgesproken voorstander van monogamie ben, kon ik mij niet voorstellen dat dit mij in het boek zou storen. En dat deed het dan ook inderdaad helemaal niet.

Waar ik het eerste derde deel wel door geschokt werd, was de bewuste oppervlakkige levenshouding. Het ging om scoren, voetbal, mooie wijven en hedonistisch genieten. Vier zaken waar ik op die manier geen enkele interesse in heb. En ook iets waar ik het laatste jaar op mijn werk steeds meer tegenaan loop door een nieuw soort collega dat het bedrijf is komen bevolken. Ik heb geen idee hoe ik met deze mensen kan communiceren. Een harde confrontatie om dit ook nog eens in een boek tegen te komen. Ondanks dat ik er spuugchagrijnig van werd, ben ik door blijven lezen in de hoop iets van dit type mens te kunnen begrijpen.

Alleen toen veranderde langzaamaan de toon van het boek en kwam de kanker een steeds grotere rol spelen. De ziekenhuisbezoeken, de chemo, de bestralingen, de haaruitval, de langzame achteruitgang met oplevingen. Allen zijn me bekend van het laatste levensjaar van mijn moeder wat ik van zeer dichtbij heb meegemaakt, tot en met de euthanasie aan toe. Daardoor werd bij het lezen van dit ziekteproces van deze jonge vrouw, heel veel herinneringen bij mij opgeroepen. Misschien juist ook wel omdat de hoofdpersoon ook precies deed wat nodig was, net zoals ik bij mijn moeder als vanzelfsprekend handelde omdat de situatie er om vroeg. Dat zijn momenten waarin niet nagedacht wordt maar je er voor elkaar bent.

Zo werd het lezen van dit boek een nogal emotionele reis van mijn hedendaagse wanhoop over samenleven met mensen die heel anders in het leven staan en waarmee ik geen contact kan krijgen tot de droevige en waardevolle laatste maanden met mijn moeder.

Achterin het boek staat dat er in het oorspronkelijke script vooral veel geschrapt is in het onbegrijpelijke debutanten gefilosofeer over het leven. Misschien had ik dat juist nog wel boeiend gevonden en wellicht toch nog wat meer van mensen uit de marketingwereld kunnen leren begrijpen. Maar misschien ook wel niet.   

#50books - 2017.37 Benauwd en misselijk

In dit vijfde jaargang van #50books is het stokje van de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel overgenomen door Martha Pelkman die dit jaar de vragen stelt.


En de zevenendertigste vraag van 2017 is:   
Van welk boek dat je hebt gelezen, kreeg jij nachtmerries?

Of het echt nachtmerries zijn geweest in de letterlijke zin van het woord, weet ik niet zeker. Maar dat ik me er fysiek misselijk en Spaans benauwd door heb gevoeld, staat me nog levendig voor ogen.

En dan gaat het om een specifiek hoofdstuk uit American Gods geschreven door Neil Gaiman. Hierin is zeer gedetailleerd en levendig beschreven hoe het is om als slaaf samen met honderden andere slaven onderin een schip vervoerd te worden. Natuurlijk wist ik al lang dat er slavenschepen zijn geweest en dat daar velen bij omgekomen zijn. Net zoals dat ik op school had geleerd dat er vele Joden per trein naar concentratiekampen zijn gebracht om daar massaal te worden uitgemoord.  Feiten die me wel ongemakkelijk deden voelen maar nog geen impact hadden.

Om dan te lezen hoe het werkelijk in zo'n schip geweest is. Door te lezen hoe dat voelt, het zelf te beleven om zo geestelijk en lichamelijk vernederd te worden, dat is iets dat ik nooit meer van me af heb kunnen schudden. Net zoals na het lezen van Is dit een Mens? van Primo Levi die zijn concentratiekampervaringen heeft beschreven.

Dit is waar mensen toe in staat zijn om andere mensen aan te doen en daar blijf ik rillingen van krijgen.



zondag 10 september 2017

Clarkesworld Magazine Issue 132, September 2017


Het septembernummer van Clarkesworld Magazine bevat zeven korte verhalen en het vaste aantal van vier non-fictie artikelen.

Van de artikelen wil ik de aandacht even vestigen op Artificial Wombs and Control of Reproductive Technology geschreven door Stephanie M. Bucklin. Interessant om wat vroeger science fiction was heden ten dagen uitgevoerd te zien worden, in dit geval het verder laten groeien van een feutus in een kunstmatige baarmoeder. En welke reacties dit dan oproept. Reacties die al decennia hiervoor door science fiction schrijvers in verhalen zijn verwerkt. Oftewel een voorbeeld van dat science fiction niet alleen ter vermaak dient maar ons nog veel meer vertelt over ons als mensheid.

De titel Little /^^^\&- intrigeerde me wel maar Eric Schwitzgebel, de schrijver van het verhaal, heeft eigenlijk alleen de namen van onbestemde wezens in leestekens veranderd waarbij het verhaal verder heel menselijk bleef en mij het uiteindelijke doel van al het gebeuren onzichtbaar.

Tom Purdom heeft in Bonding with Morry haarscherp beschreven hoe een oudere man zijn mening belijdt dat robots dingen zijn en dat je daar geen emotionele band mee aangaat. Een fijn verhaal dat is wat het is en mij ook weer even liet nadenken over hoe wij als mensen onze gevoelens graag op van alles projecteren.

En dat is precies wat er in Warmth gebeurt. Geoff Ryman beschrijft een opgroeiende jongen die zich meer gaat hechten aan zijn surrogaat robotmoeder dan aan zijn biologische moeder die het drukker heeft met haar werk, uitgaan en drugsmisbruik. De vraag is of hij het nu daarmee slechter getroffen heeft of juist beter.

Kortom een nummer met vooral veel verhalen over robots c.q. kunstmatig intelligente wezens.

maandag 4 september 2017

#50books - 2017.36 Top drie van dit jaar

In dit vijfde jaargang van #50books is het stokje van de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel overgenomen door Martha Pelkman die dit jaar de vragen stelt.

En de zesendertigste vraag van 2017 is:   
Welke drie boeken moeten volgens jou op nummer 1, 2 en 3 liggen in de boekenwinkels?

Ha, dacht ik, dat wordt eens flink nadenken over wat voor soort boeken dat dan zullen zijn, fictie of non-fictie en of ik dan ga voor boeken die ik ken of juist niet maar vind dat ze overal verkrijgbaar horen te zijn. 

Alleen toen kwam het zinnetje erachteraan 'Probeer dit dan te beperken tot boeken die je dit jaar gelezen hebt.' Oh. Dan wordt het opeens een heel andere vraag. Namelijk wat nu mijn top drie is van de boeken die ik dit jaar heb gelezen.

In dat geval ga ik voor op nummer 3:
De Bijbel voor ongelovigen, deel 1 Het begin Genesis geschreven door, de lievelingsauteur uit mijn jeugd, Guus Kuijer. Zelf heb ik het samen gelezen, meestal aan tafel na het avondeten waar we elkaar om en om voorlazen. Onze versie was een dwarsligger waardoor het boekje ook nog wel eens meeging op een fietstocht waar we op een bankje er samen nog wat verder in lazen.
Wat mij betreft voor iedereen een aanrader omdat zowel voor hen die de Bijbel kennen als voor degenen die de Bijbel niet kennen er iets waardevols uit te halen valt. Het vertelt over de normen en waarden waar onze cultuur op gebaseerd zijns maar laat ook een kritische noot hierover horen.



Op nummer 2 iets heel anders:


Olijven moet je leren lezen, columns van Ellen Deckwitz over hoe je kunt genieten van poëzie.

Er is zoveel poëzie en zo weinigen die er iets mee kunnen omdat we nooit de juiste handvatten hebben gekregen. Ellen Deckwitz weet op een simpele manier door voorbeelden en uitleg de lezer in een handomdraai te enthousiasmeren om toch eens een gedichtenbundel ter hand te nemen.
Alleen al door het lezen van deze columns heb ik meer gedichten met aandacht gelezen dan ooit daarvoor bij elkaar. En het smaakt zeker naar meer.

Niet alleen de tekst van Ellen en de diverse gedichten zijn smullen maar ook de illustraties zijn van zeer interessante kwaliteit. Jenna Arts haar illustraties lijken in eerste instantie wellicht niet echt te boeien maar bij beter kijken, worden ze steeds wonderlijker. Ze groeien net zoals gedichten doen.


En dan blijft er nog een nummer 1 over. Van de boeken die ik dit jaar gelezen heb kan dat er maar een zijn en dat is:


Hubert, tekst en tekeningen door Ben Gijsemans.

Deze graphic novel grenst voor mij aan kunst met de grote K. Misschien geen toeval dat het zich voor een groot deel in een museum voor beeldende kunst afspeelt.

Het verhaal vindt stapje voor stapje zijn weg terwijl je als lezer of beter gezegd als kijker, er wordt namelijk niet zo heel veel gezegd, meer en meer wordt meegenomen in het leven van Hubert.  De tekeningen dwingen je om heel goed te kijken. Soms lijkt er niets te gebeuren maar is het net een kleine houdingsverandering die boekdelen spreekt.

Ja, laat dit boek maar flink gepromoot worden zodat het de waardering krijgt die het volgens mij verdient.




zaterdag 2 september 2017

The Pearl - John Steinbeck


Mijn oog viel jaren geleden op dit boekje door de paarse kaft waardoor ik gelijk wist dat dit een educatieve uitgave van Meulenhoff was. De auteursnaam John Steinbeck zei me niets maar door de uitgave nam ik aan dat het wel een bekend boek zou zijn en voor die paar euro wilde ik het niet laten liggen.

In de inleiding wordt gewaarschuwd dat een gebeurtenis die jarenlang van generatie op generatie doorverteld wordt, ontdaan zal zijn van nuances en alleen nog het zwart en wit overblijft. Vervolgens wordt er gehint dat dit verhaal een parabel zou kunnen zijn, een geschiedenis waarin we onze eigen leven weerspiegeld zouden kunnen zien. Dat heb ik er echter niet direct in kunnen lezen.

De parel uit de titel veroorzaakt in het leven van een arme parelvisser een hoop emoties zoals geluk, hebberigheid, wraakzucht, verdriet en angst. Allemaal emoties die op zich niet zo bijzonder zijn om over te lezen. En ook de hoofdpersonages, de parelvisser en zijn vrouw, vond ik weinig boeiend.

Wat me wel trof was de pijnlijke omgang van de rijke, Westerse dokter met de arme oorspronkelijke bewoners van het land waar dit verhaal zich afspeelt. En ook het gedrag van dorpelingen die verandert zodra de parelvisser de kostbare parel gevonden heeft. Als laatste sneed het door mijn hart hoe de parelkopers de arme, onwetende parelvisser voor veel te weinig geld van zijn wonderlijke parel willen ontdoen.

Wanneer je een kort verhaal over de slechtheid van de mens wil lezen, ben je met dit boekje zeker aan het juiste adres.

vrijdag 1 september 2017

#50books - 2017.35 Over de drempel

In dit vijfde jaargang van #50books is het stokje van de oorspronkelijk initiatiefnemer Petepel overgenomen door Martha Pelkman die dit jaar de vragen stelt.


En de vijfendertigste vraag van 2017 is:   

Wat is het laatste boek dat jij kocht in de boekhandel?

Mijn eerste gedachte was dat ik wel heel hard zou moeten nadenken om dat nog te weten. Twee dagen later sloeg ik me voor het hoofd want ik houd al vele jaren bij wat ik koop, leen en lees. En ja, daar stonden bovenaan de boeken die ik op de laatste Deventer boekenmarkt gekocht heb.

Alleen nu kwam deze week Lalagè met een boekbespreking van een dichtbundel. En na vorige maand Olijven moet je leren lezen van Ellen Deckwitz gelezen te hebben, sta ik daar een stuk meer open voor. De dichtbundel die Lalagè besprak is van Wim Brands en toevallig had ik over zijn boek 's Middags zwem ik in de Noorzee, al eens eerder een bespreking gelezen waardoor ik geïnteresseerd was geweest maar nooit actie had ondernomen. Lalagè gaf me net het duwtje over de drempel.

En omdat mijn levensliefje bij een boekhandel werkt, hoefde ik gisteren alleen maar even te bellen en kwam hij er 's avonds mee thuis.


Nu ligt het op mijn bureau en ik heb er al even in gebladerd maar nog geen woord in gelezen. Eerst alleen even voelen en een eerste indruk van de vulling van de bladspiegels op me in laten werken.

Dat ik er ooit zelf een bespreking over ga schrijven, staat in ieder geval vast.

Clarkesworld Magazine 207 December 2023

Met The Gift in de zeer herkenbare stijl van Matt Dixon op de voorkant bevat het decembernummer van Clarkesworld Magazine acht science fic...