Vrouw, het laatste deel uit de reeks Mijn Strijd. En wat zijn allerlaatste boek zou zijn maar wij weten inmiddels dat hij toch niet gestopt is met het beschrijven van zijn eigen leven.
Alhoewel ik enorm genoten had van de eerste vijf delen, keek ik een beetje tegen dit lijvige deel van bijna 1100 bladzijden op. Niet om de hoeveelheid bladzijden maar omdat er werd gezegd dat er zo'n kleine vierhonderd pagina's over Hitler zouden gaan. Al meerdere malen in mijn leven had ik mij voorgenomen geen boeken meer te lezen die met WOII te maken hebben omdat ik daar wel meer dan genoeg van doordrongen ben dus zo'n uitgebreid essay over deze historische figuur zat ik niet op te wachten. Hoe wonderlijk was het dan ook om te merken dat op het moment dat ik bij dit essay aangekomen was, ik het zonder aarzeling ben gaan lezen. Het gefilosofeer over geweld en anderszins waarbij er kwistig met namen werd gestrooid, kon ik niet helemaal volgen. Mijn hoofd stond niet in de filosofeerstand. Maar de levensloop van Hitler was wel weer zo pakkend geschreven dat ik me toch heb laten raken. Dit keer door WOI waaraan zovelen met opperste vreugde gingen deelnemen. Het maakt het nog beter voor te stellen dat in onze tijd zoiets gaat gebeuren. Mensen zijn niet zo tegen oorlog als ik altijd denk, er zijn er net te veel die het maar al te graag aan willen gaan.
En dan natuurlijk waarvoor ik het ben gaan lezen, de schrijver zijn eigen leven. Dit keer de spanning van kritiek en bedreigingen nadat hij het script aan mensen laat lezen die in zijn boeken voorkomen. En later de pers die er volledig mee aan de haal is gegaan. Omdat ik deze boeken pas veel later lees, heb ik al deze ophef niet zelf meegemaakt. En daardoor voelt het alsof dat niet bestaan heeft.
Maar des te meer is daar die eeuwige twijfel over of hij er nu goed aan heeft gedaan. En dan de kant van hem die vindt dat het moet kunnen. Een kant die maar heel soms zich laat zien. Het is een manier van in de wereld staan die mij pijnlijk bekend voorkomt. En wie weet dat dit wel iets van onze generatie is. Altijd twijfelen of je wel voldoet als mens.
Schitterend vind ik ook hoe hij met veel details de dagelijkse huishoudelijke handelingen van bijvoorbeeld het tafeldekken beschrijft. Dat lijkt wellicht saai maar door de manier van schrijven blijft er heel veel vaart in zitten. Het wordt ook interessant omdat de details zonder oordeel zijn maar er toch een spanning in zit. Hij handelt, hij gaat door met wat het gezinsleven van hem vraagt. En dat is zeker niet altijd eenvoudig met een karakter zoals hij heeft en een vrouw met manisch-depressieve periodes. Dit laatste wordt vooral in het laatste gedeelte beschreven. Pijnlijk voor iedereen en toch is het zo levensecht, zo gewoon.
Ja en dat is denk ik waarom Karl Ove Knausgård met zijn Strijd me zo aanspreekt. Alles wat hij beschrijft is uit een gewoon mensenleven. Niets speciaals, niets uitzonderlijks, niets bijzonders. Het is zoals het is. En die herkenning voelt aangenaam hoe pijnlijk op zijn tijd dan ook.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten