Als tiener en twintiger smulde ik van de verhalen van Maarten Biesheuvel. Zijn gedachtenafslagen konden me niet gek genoeg zijn. En dan wat te denken van al die Russen die hij te berde bracht. Russische schrijvers waar ik zelf ook fan van was, gaf me een vertrouwd gevoel. Via de VPRO-radio hoorde ik hem regelmatig zijn eigen verhalen voorlezen en zo heb ik hem ook nog live meegemaakt tijdens uitzendingen vanuit café Eik en Linde. Die nasale stem alleen al maakte het voor mij indrukwekkend. Zijn voorliefde voor Moby Dick heeft mij uiteindelijk het boek doen kopen en weer veel later doen lezen. Ik kan niet anders zeggen dan dat Maarten Biesheuvel zijn verhalen mij voor een deel literair gevormd hebben.
Er volgde een periode dat ik opeens de charme van deze verhalen niet meer in kon voelen. Het was me opeens veel te veel van hetzelfde en dan die ellenlange opsommingen, wat moest ik ermee? De liefde was over, de vlam gedoofd. Iets wat ik heel erg vond maar niet wist wat ik daaraan kon doen.
Vele jaren heb ik niets van Maarten Biesheuvel gelezen. Vervolgens heel af en toe een verhaal en dat bracht toch wel goede herinneringen naar boven. En dan is daar nu Verhalen uit het gekkenhuis, een boek met voor het grootste deel verhalen die al eens eerder gepubliceerd zijn maar nu bij elkaar geharkt omdat ze zoals de titel al zegt voornamelijk op de gekte van Maarten gericht is. En ik moet zeggen dat de oude liefde weer opgebloeid is.
Nu vind ik juist al die herhalingen heerlijk omdat het de ervaringen steeds meer verdiept. In dit boek geen ellenlange opsommingen maar ik had het helemaal niet erg gevonden, ik heb ze zelfs een beetje gemist.
En waar ik het meest van onder de indruk ben, is dat door deze verhalen te lezen, ik me er weer eens over ben gaan verwonderen dat zo'n groot deel van de mensheid niet in een gekkenhuis terecht komt. Want het is toch een waanzinnige prestatie dat wij al die signalen die wij de hele dag van buiten op ons afgevuurd krijgen, samen kunnen ballen in een hanteerbaar pakket waar we betekenis aan weten te geven. De levensangst die in deze verhalen beschreven worden, komen mij nu als normaal voor, als een staat van zijn die we misschien allemaal wel eens in minder of meerdere mate hebben ervaren. Zelf verlies ik steeds vaker even de grip op de realiteit en weet er geen betekenis meer aan te geven (ook al kan ik nog steeds in de maatschappij functioneren). Wellicht dat daarom dit boek me nu zo aanspreekt.
En dat laatste maakt dat ik wel nieuwsgierig ben hoe ik als tiener deze verhalen heb gelezen. Ik weet zeker dat dit met een heel andere inslag is geweest want toen dacht ik nog alles te begrijpen maar hoe precies, kan ik niet meer terughalen.
4 opmerkingen:
Hoi Niek, een mooie bespreking! Ook ik ben een groot fan van de verhalen van Maarten Biesheuvel. Voor mij behoort Maarten Biesheuvel samen met A.L. Snijders, F.B. Hotz en Belcampo tot de "Grote Vier" van de Nederlandstalige verhalenschrijvers. Groetjes, Erik
Ik zag de link op Twitter. Mooie recensie, ik ben een groot bewonderaar van Maarten Biesheuvel. Heb hem ook enigszins persoonlijk gekend.
De meest recente bundel "Schip in dok" besprak ik op mijn blog boekrecensiescharleskuijpers.blogspot.nl
Ik heb nog niet zo veel van Maarten Biesheuvel gelezen, maar ik herinner me een verhaal waar ik ontzettend om moest lachen, terwijl mijn man er niets aan vond. Ik denk dat je gevoelig moet zijn voor zijn verhalen. Het verhaal ging over een man die met te weinig ervaring samen met zijn vrouw met zijn boot de zee op gaat en dan gaat er van alles mis. Ken je dat verhaal? Weet je waar ik het kan vinden? Ik denk dat ik de bundel die je hierboven besprak ook maar eens ga lezen.
Helaas heb ik geen idee welk verhaal dat is. Ik heb vooral dertig jaar geleden veel van Maarten Biesheuvel gelezen en helaas heb ik geen geheugen dat dit allemaal opslaat. Lijkt me wel geweldig als je dat hebt. Ik hoop dat je het nog eens terugvindt.
Een reactie posten